دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا که قرار بود ۱۳ اردیبهشت برگزار شود، ابتدا به تعویق افتاد. علت این تأخیر، مواضع سخت گیرانه ای بود که از سوی دونالد ترامپ، وزرای خارجه و دفاع دولت او و حتی معاونش در آن بازه زمانی مطرح شد. تیم ترامپ غنی سازی در ایران را خط قرمز دانست و همین موضوع باعث شد پیش بینی ها درباره ناکامی مذاکرات افزایش یابد.
فهرست مطالب
ابتکارات فنی و نقش عمان؛ دلگرمی در میانه تنش ها
با وجود فضای متشنج اولیه، تحولاتی در روند گفت وگوها رخ داد که نتیجه را تغییر داد. توییت میانجی عمانی از وجود ایده های «مفید و بدیع» سخن گفت که تمایل دو طرف به دستیابی به توافقی شرافتمندانه را منعکس می کرد. اظهارات سیدعباس عراقچی نیز نشان داد که ایران آمادگی دارد در اندازه و سطح غنی سازی برای دوره ای محدودیت هایی بپذیرد تا اعتمادسازی صورت گیرد.
سناریوی تعلیق موقت و تعامل غیررسمی
برخی منابع احتمال داده اند که پیشنهاد تعلیق موقت برنامه غنی سازی نیز در جریان مذاکرات مطرح شده باشد. هرچند گفت وگوها کوتاه بوده و کارشناسان آمریکایی در آن حضور نداشتند، اما همین نشانه ها می تواند حاکی از ادامه بررسی اصول کلی و انتظار برای دریافت دستورالعمل از پایتخت ها باشد.
فشار داخلی ایران و ترجیح دیپلماسی از سوی ترامپ
در شرایطی که وضعیت اقتصادی و اجتماعی ایران به شدت شکننده است، اجتناب از تحریم های سنگین یا تنش نظامی به ضرورتی حیاتی تبدیل شده است. دولت ایران می داند که اکثریت مردم از راه حل صلح آمیز حمایت می کنند و تندروها تأثیر چشم گیری نخواهند داشت. در آن سو، ترامپ نیز علاقه ای به اقدامات نظامی با عواقب غیرقابل پیش بینی ندارد و ترجیح می دهد توافق را از مسیر دیپلماسی پیش ببرد.
اسرائیل، کنگره و مانع تراشی در مسیر تفاهم
با این حال، همچنان بازیگران مزاحمی چون اسرائیل و برخی جمهوری خواهان کنگره در تلاش اند تا با فشار به کاخ سفید، مسیر مذاکرات را منحرف کنند. اما رابطه پرتنش اخیر بین ترامپ و نتانیاهو و تجربه اوباما در عبور از سد کنگره در سال ۱۳۹۴، نشان داده اند که قدرت مانع تراشی این گروه ها نیز محدود است.
منبع روزنامه شرق
