شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی با اکثریت آرا قطعنامه ای علیه ایران تصویب کرده است. این قطعنامه که با پیشنهاد سه کشور اروپایی—آلمان، فرانسه و بریتانیا—تنظیم شده، بر عدم همکاری کامل ایران با آژانس تأکید دارد و خواستار شفاف سازی درباره منشأ آثار اورانیوم کشف شده در سایت های اعلام نشده شده است.
فهرست مطالب
تهدید «مکانیسم ماشه»؛ بازگشت به دوره تحریم ها؟
اگرچه در متن این قطعنامه، صریحاً به فعال سازی مکانیسم ماشه اشاره نشده، اما تحلیلگران معتقدند چنین تصمیمی می تواند مقدمه ای برای آغاز روند اسنپ بک باشد—فرآیندی که با ادعای نقض برجام از سوی ایران، تحریم های تعلیق شده شورای امنیت را مجدداً فعال می کند.
در واکنش به این قطعنامه، وزارت خارجه و سازمان انرژی اتمی ایران با صدور بیانیه ای آن را اقدامی سیاسی و مغایر با اصول فنی آژانس خوانده اند. در همین راستا، ایران از برنامه هایی چون راه اندازی مرکز جدید غنی سازی و به کارگیری سانتریفیوژهای پیشرفته خبر داده است.
نگاهی به آرایش سیاسی آراء
از میان ۳۵ کشور عضو شورای حکام، ۱۹ کشور به این قطعنامه رأی مثبت داده اند و سه کشور—روسیه، چین و بورکینافاسو—با آن مخالفت کرده اند. ۱۱ کشور نیز رأی ممتنع داده و دو کشور از رأی گیری خودداری کرده اند. این ترکیب آراء، نشان از صف بندی روشن میان قدرت های غربی و برخی کشورهای هم پیمان ایران دارد.
در حالی که دور جدیدی از مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در عمان برنامه ریزی شده، تصویب این قطعنامه می تواند فضای دیپلماتیک را تحت تأثیر قرار دهد. با وجود تأکید اروپا بر ادامه دیپلماسی، شکاف میان طرفین پررنگ تر شده و امکان بازگشت سریع به برجام کاهش یافته است.
ساختار شورای حکام؛ چه کسانی تصمیم می گیرند؟
شورای حکام آژانس از ۳۵ کشور عضو تشکیل شده و وظیفه سیاست گذاری و نظارت بر فعالیت های هسته ای کشورها را برعهده دارد. ترکیب این شورا شامل کشورهای پیشرفته هسته ای، کشورهای منتخب مجمع عمومی و اعضای دوره ای از میان کشورهای در حال توسعه است. در تصمیم گیری اخیر، اختلافات ژئوپلتیکی به وضوح در آراء نمایان بود.
