پیام ما: گردشگری خوراک پدیده جدیدی در جهان گردشگری نیست. آدم‌هایی که برای چشیدن طعم یک غذا در خاستگاه اصلی‌اش کیلومترها سفر می‌کنند، یا برای شرکت در کلاس آموزش آشپزی یک سرآشپز سرشناس یا شرکت در یک نمایشگاه قاره‌ها را پشت سر می‌گذارند، در دنیا کم نیستند. اما گزارشی که گاردین اخیراً منتشر کرده است از پدیده نوظهوری می‌گوید؛ از شاخه‌ای از گردشگری خوراک با عنوان: «گردشگری نانوایی».
«کریس مارشال» در این گزارش تجربه کسانی را که کیلومترها راه را پشت سر می‌گذارند و سختی‌های زیادی را به جان می‌خرند، منعکس کرده است. او گزارشش را با این جمله آغاز کرده: «درحالی‌که گشت‌وگذار در بارها رو به افول است، حالا گشت‌وگذار در نانوایی‌ها جای آن را گرفته است؛ به‌طوری که مردم روزها، آخر هفته‌ها یا حتی تعطیلات خود را صرف جست‌وجوی نان یا کروسان بی‌نظیر می‌کنند.» او در ادامه از تجربه یک زوج علاقه‌مند به گردشگری نانوایی نوشته؛ «دن وارن» کتابدار است و همسرش «دی جانسون» دانشمند. آنها راه‌های طولانی را برای خرید و تجربه طعم یک قرص نان یا شیرینی خوب طی می‌کنند. وارن درباره سفرشان گفته: «گاهی مجبور بودیم از میان مسیرهای ناهموار و پر از باتلاق عبور کنیم.» او به سفرهای چندساعته برای رسیدن به نانوایی در مناطق دیگر اشاره می‌کند، اما می‌گوید: «ما در مقایسه با گردشگران حرفه‌ای نان آماتور محسوب می‌شویم» او که به‌گفته خودش: «صدای وسوسه‌انگیز نان‌های عسلی در نانوایی پوپتی‌یر درف در دولگلاو ولز، من و همسرم را از آکسفوردشایر، تقریباً در فاصله چهارساعتی، به آنجا کشاند»، یا «من و خانواده‌ام حدود یک ساعت رانندگی کردیم تا بابکاها و کروسان‌های عسلی را در نانوایی فارو در بریستول امتحان کنیم. مدت کوتاهی قبل از آن، مخلوطی از ریواس-هل-بریوش در نانوایی پوبل در تالگارث میل، نزدیک هی-آن-وای بود. هر دو ارزش سفر را داشتند» خود را آماتور می‌داند، گردشگران حرفه‌ای نانوایی چه می‌کنند؟
اینفلوئنسرهای شبکه‌های اجتماعی نیز در جست‌وجوی شیرینی‌های زیبا برای پُر کردن فیدهای خود هستند، اما هوس سیروسفر در نانوایی‌ها، بیش از آن است. در کشور کره نیز هواداران این شکل از گردشگری هر روز بیشتر می‌شوند. بعضی از آنها با قطارهای شبانه از شهری به شهر دیگر می‌روند تا صبح اول وقت به نانوایی محبوبشان برسند و نان مورد نظرشان را خریداری کنند. «تاموس اوونز» و «هتی نیبلت»، زوجی با لباس‌های دوچرخه‌سواری، نزدیک به دو ساعت رکاب زدند تا به نانوایی برسند. اوونز می‌گوید: «من عاشق کروسانم!» او اضافه می‌کند: «حتی در زمستان، وقتی دما منفی ۳ درجه بود، ما در صف ایستاده بودیم.» این زوج در تلاش‌اند تا جایی‌که می‌توانند از نانوایی‌های معرفی‌شده در کتاب بهترین نانوایی‌های بریتانیا -که سال گذشته منتشر شد- بازدید کنند.
مادر و دختری به نام‌های «چی» و «کارین تاکیتا» از ایباراکی در ژاپن، هم نانوایی Landrace را در برنامه سفرشان به بریتانیا گنجاندند؛ آن‌هم پس از آنکه کارین در اینستاگرام با شیرینی‌های این نانوایی آشنا شده بود. تجربه‌شان باعث شد نگاهی کاملاً جدید به نان‌های سنتی بریتانیا پیدا کنند؛ به‌ویژه نان معروف هات‌کراس بان. کارین می‌گوید: «عالی بود!» حتی مادرش که قبلاً تصور می‌کرد این نان‌ها خشک و بی‌مزه‌اند، حالا نظرش عوض شده است.
مجله British Baker معمولاً نانوایی‌های برتر انگلستان را معرفی می‌کند و گردشگران نان به‌عنوان یک مرجع به این مجله مراجعه می‌کنند تا با نانوایی‌های جدید آشنا شوند. «سیسیلیا برگس» که به‌همراه دختر ۹ساله‌اش، «بلا»، بیرون از نانوایی نشسته، تعریف می‌کند که چطور برای اولین‌بار با یکی دیگر از نانوایی‌های پرطرفدار، یعنی Lovingly Artisan در کِندال آشنا شد؛ نانوایی‌ای که مجله British Baker آن را جزو بهترین‌های بریتانیا معرفی کرده بود: «بیش از یک ساعت رانندگی کردم، از خانه پدر و مادرم در بارنارد کسل، از میان رشته‌کوه پناینز، فقط برای خریدن نان خمیر ترش. همه فکر کردند دیوانه‌ام. ولی برای من کاملاً ارزشش را داشت!» در نانوایی Landrace، نان محبوب برگس کروسانی به سبک ایتالیایی است؛ با فیلینگ خامه‌ای که با پسته‌های برشته‌شده مخصوص خود نانوایی ترکیب شده است.
نانوایی Tŷ Melin -که در زبان ولزی به‌معنای «خانه آسیاب» است- توسط «آنگهاراد کانوی» و شریکش، «لنس گاردنر» تأسیس شده. آنها چهار شعبه در جنوب ولز دارند که در همه آنها، محصول خاص‌شان یعنی «بمب کروسان» پخته می‌شود: یک شیرینی با پوسته ترد که داخل آن با شکلات، فندق یا کارامل نمکی پر شده است و حالا به یک پدیده شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده. کانوی می‌گوید: «واکنش‌ها فراتر از انتظار ما است… مشتری‌هایی داریم که مسافت‌های طولانی را طی می‌کنند تا فقط محصولات ما را امتحان کنند. همین باعث می‌شود ساعت‌ها کار سخت واقعاً ارزش پیدا کند.» بااین‌حال، پرفروش‌ترین محصول آنها کروسان بادامی است؛ آنقدر محبوب که حتی یک مشتری از اسکاتلند تا کاردیف سفر کرده بود تا فقط یکی از آنها را بخرد.
اما نانوایی‌های کمی قادر به رقابت با «لَنن» در ادینبورگ هستند. تعداد کمی از نانوایی‌ها به‌اندازه لَنن گردشگران را جذب کرده‌اند. این نانوایی از زمان افتتاحش در استاکبریج در ژوئیه ۲۰۲۳، طرفداران وفادار و پرشوری پیدا کرده که گاه به علاقه‌مندان فرقه‌ای شباهت دارند. «دارسی ماهیر»، نانوا و مدیر نانوایی، می‌گوید: «مردم از سراسر دنیا به اینجا سفر می‌کنند. واقعاً برای من شگفت‌انگیز است. اخیراً کسی از کانادا فقط برای امتحان کردن نان‌های ما آمده بود. سال گذشته هم یک نفر از نیوزیلند سفرش را طوری برنامه‌ریزی کرده بود که حتماً به لَنن سر بزند.» ماهیر با برچسب «نانوایی وایرال» احساس راحتی نمی‌کند و از این عنوان دل‌خوشی ندارد، اما به‌نوعی تبدیل به یک چهره مشهور در دنیای نانوایی شده است.
«مگان هرمس» در گیلدفورد ساری زندگی می‌کند، می‌گوید: «احساس می‌کنم فقط با دیدن لَنن در شبکه‌های اجتماعی به آنجا رفته‌ام.» او هنوز سفری به استاکبریج نداشته، اما حاضر است مسیرهای طولانی را برای چشیدن یک شیرینی خوب طی کند. آنچه در ابتدا پاداشی بود برای پایان یک دوی ۲۵ کیلومتری، حالا تبدیل شده است به برنامه‌ای برای سفر به گوشه‌وکنار انگلیس؛ ترکیبی از بازدید از نانوایی‌ها و گذراندن آخر هفته‌ها در شهرهای مختلف. خودش می‌گوید: «اهل تور آبجو نیستم، ولی عاشق تور نانوایی هستم!» همین علاقه باعث شده است گاهی تا یک ساعت در صف نانوایی‌هایی مانند Toad در لندن بایستد؛ جایی که شیرینی ژله‌ای معروفی با طعم یوزو و پرتقال سرو می‌شود.
البته نانوایی‌ها همیشه هم ارزان نیستند: مثلاً در نانوایی Landrace یک رول سوسیس پنج پوند قیمت دارد. بااین‌حال، این خوراکی‌های خوشمزه هنوز بسیار ارزان‌تر از یک وعده غذای رستورانی یا تجربه‌ها و رویدادهایی هستند که مردم پیشتر حاضر بودند برایشان به سفر بروند. مسئله قیمت موضوع دیگری است که گزارشگر به آن پرداخته و نوشته است نانوایی‌ها می‌توانند گران باشند: «در لندریس، سوسیس رول ۵ پوند برای شما هزینه خواهد داشت. اما این خوراکی‌ها بدیهی است که بسیار ارزان‌تر از یک وعده غذایی در رستوران یا برخی از تجربیات و رویدادهای دیگری هستند که مردم معمولاً برای آنها سفر می‌کنند.»
«میلی کنی‌رایدر» نویسنده کتاب «بهترین نانوایی‌های بریتانیا»، سفری به دوبلین برای بازدید از نانوایی Scéal همراه با همسر و فرزندش برنامه‌ریزی کرده بود، اما پس از رزرو بلیت‌های پرواز متوجه شد این نانوایی به خارج از شهر منتقل شده است. بااین‌حال، سفر اضافه با قطار مانع او نشد. او می‌گوید: «باران سیل‌آسا می‌بارید؛ همه‌مان با جوراب‌های خیس رسیدیم. اما بازدید از آنجا ارزشش را داشت.» صف‌های طولانی هم او را نمی‌ترسانند؛ مثلاً بیش از یک ساعت برای خرید از نانوایی «اریک» در لندن منتظر ماند، نانوایی‌ای که شیرینی تازه‌اش شامل موس لیمو و ماسکارپونه بود.
امروزه شیرینی‌ها اغلب نسخه‌های مدرن و خلاقانه‌ای از نمونه‌های کلاسیک هستند؛ مثلاً دانمارکی تخم‌مرغ و کیمچی یا شیرینی اسکَرگو با بیکن و میسو. البته شهرت، فشارهایی هم با خود به‌همراه دارد. «ماهیر» درباره روزهای آغازین نانوایی لَنن می‌گوید: «خیلی بیشتر از چیزی که فکر می‌کردم، شلوغ بودیم. هفته‌ای ۱۲۰ ساعت کار می‌کردم و روی یک تشک فومی در زیرزمین نانوایی می‌خوابیدم.» گردشگری نانوایی هم چالش‌های خاص خود را دارد؛ مثلاً شایعاتی وجود دارد مبنی‌بر اینکه برخی از نانوایی‌های پرطرفدار عمداً عرضه را محدود می‌کنند تا نوعی کمبود مصنوعی ایجاد کنند و هیجان بازار را بالا ببرند.
تمایل به طی کردن مسیرهای طولانی برای رسیدن به یک نانوایی خوب، معمولاً از درک این موضوع سرچشمه می‌گیرد که رسیدن به «بهشت نان‌های خوشمزه» تا چه اندازه دشوار است. بسیاری از «گردشگران نان» خودشان آشپزهای خانگی هستند و به‌خوبی تفاوت بین نان موزی ساده خانگی و شیرینی پیچیده «دانمارکی با گلابی آب‌پز، وانیل و فندق» از نانوایی «فورتی‌تیود» در لندن، یا «رزماری و چرخک‌های نمکی» کاملاً بی‌نقص در نانوایی «میبِل» در نورفک را درک می‌کنند.
کریس مارشال گزارش خود را با این جمله به پایان رسانده که چه نانوایی سر کوچه‌تان باشد، چه آن‌سوی کشور، آن لحظه‌ای که از نانوایی بیرون می‌آیید، کیسه کاغذی قهوه‌ای‌تان را باز می‌کنید و اولین لقمه را می‌چشید، همیشه نوید یک شروع خوب برای روزتان است.
منبع خبر: پایگاه خبری تحلیلی انتخاب
