خبرگزاری رویترز با استناد به اسناد محرمانه دولت آمریکا از جزئیات سامانه پدافند هوایی «گنبد طلایی» دولت دونالد ترامپ پرده برداشت. این سامانه چهارلایه، شامل یک لایه مستقر در فضا و سه لایه زمینی، به همراه ۱۱ پایگاه پرتاب موشک کوتاه برد در نقاط مختلف آمریکا است.
اسناد مذکور که هفته گذشته در نشست هانتسویل ایالت آلاباما به سه هزار پیمانکار دفاعی ارائه شد، نشان می دهد این پروژه از پیچیدگی بی سابقه ای برخوردار است. ترامپ در ۲۷ ژانویه، تنها یک هفته پس از آغاز ریاست جمهوری، با امضای فرمان اجرایی ساخت این سامانه را به وزارت دفاع محول و سال ۲۰۲۸ را موعد تکمیل تعیین کرد.
هزینه ۱۷۵ میلیاردی گنبد طلایی
کل هزینه «گنبد طلایی» ۱۷۵ میلیارد دلار برآورد شده و تاکنون ۲۵ میلیارد دلار از محل لایحه مالیاتی موسوم به «بزرگ و زیبا» و ۴۵.۳ میلیارد دلار در بودجه پیشنهادی ۲۰۲۶ تأمین شده است. با وجود این، تعداد دقیق پرتابگرها، رهگیرها و تاسیسات هنوز مشخص نیست و کارشناسان نسبت به ساختار نهایی پروژه ابهام دارند.
این سامانه با الهام از «گنبد آهنین» اسرائیل اما با گستره عملیاتی بسیار بزرگ تر طراحی شده است. لایه فضایی آن شامل حسگرها و سامانه های هدف گیری برای هشدار سریع و رهگیری موشک ها است، در حالی که سه لایه زمینی شامل سامانه های رهگیری، آرایه های راداری و احتمالا رهگیری لیزری می شود.
میدان موشکی نسل جدید
یکی از بخش های مهم این طرح، احداث میدان موشکی برای استقرار موشک های رهگیری نسل جدید (NGI) شرکت لاکهید مارتین است که در کنار سامانه های «تاد» (THAAD) و «ایجس» (Aegis) بخش اصلی «لایه فوقانی» دفاع را تشکیل می دهد. این سامانه نسخه ارتقایافته «دفاع در میانه مسیر» (GMD) است که هم اکنون در کالیفرنیا و آلاسکا مستقر بوده و قرار است پایگاه سومی در غرب میانه آمریکا احداث شود.
پیمانکارانی چون لاکهید مارتین، نورتروپ گرومن، آرتی ایکس و بوئینگ در این پروژه مشارکت دارند، اما هماهنگی میان سامانه های مختلف و کاهش تاخیر ارتباطی، چالشی اساسی محسوب می شود. با وجود حضور اولیه اسپیس ایکس و برخی شرکت های فناوری، نام اسپیس ایکس در اسناد نهایی دیده نمی شود.
یکی از اهداف کلیدی این سامانه، نابودی موشک های بالستیک در «مرحله شتاب» پرواز است؛ زمانی که مسیر آنها آهسته و قابل پیش بینی است. بدین منظور، استقرار رهگیرهای فضایی و سامانه های زمینی قابل جابه جایی در دستور کار قرار گرفته تا وابستگی به پایگاه های ثابت کاهش یافته و امکان واکنش سریع در مناطق مختلف فراهم شود.
