جهان صنعت نیوز، روزنامه نیویورک تایمز با استناد به منابع دیپلماتیک، از شکلگیری مقدمات توافقی تازه میان ایران و ایالات متحده خبر داده که بهنظر میرسد نسخهای بازسازیشده از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ باشد. این مذاکرات که به صورت غیرمستقیم در رم و با میانجیگری عمان برگزار شد، بهجای تأکید بر برچیدن زیرساختهای هستهای ایران، به سمت محدودسازی فنی و نظارت شدیدتر حرکت کرده است؛ تغییری که از سوی برخی ناظران، عقبنشینی آشکار واشنگتن از مواضع گذشته تعبیر میشود.
نرمش آشکار واشنگتن؛ از «برچیدن» تا «مدیریت مشترک»
در حالی که تندروهایی چون مایکل والتز و مارکو روبیو همچنان بر موضع «حذف کامل» زیرساختهای هستهای ایران پافشاری میکنند، تیم مذاکرهکننده ترامپ با واقعگرایی بیشتری وارد میدان شده است. استیو ویتکاف، فرستاده ویژه رئیسجمهور، با طرح احتمال مدیریت مشترک سایتهای هستهای با یک کشور ثالث (احتمالاً یکی از همسایگان عرب خلیج فارس)، مسیر دیپلماسی را باز نگه داشته است.
ایران آمادگی خود را برای کاهش سطح غنیسازی به ۳.۶۷ درصد، مطابق توافق سال ۲۰۱۵ اعلام کرده، اما در عین حال تأکید دارد زیرساختهای هستهای خود را نابود نخواهد کرد. این موضع مورد پذیرش ضمنی آمریکا قرار گرفته و قرار است گروههای کارشناسی در روزهای آینده درباره جزئیات فنی، از جمله میزان ذخایر مجاز اورانیوم، سطح غنیسازی، بازرسیها و مکانیزم راستیآزمایی گفتوگو کنند.
ترامپ در تنگنای استراتژیک
تلاش ترامپ برای بازگشت به توافقی مشابه برجام، او را با انتقادات داخلی مواجه کرده است؛ چراکه پیشتر، همین توافق را «فاجعه» خوانده و از آن خارج شده بود. حال اگر توافق جدید از نظر محتوا تفاوت چندانی با برجام نداشته باشد، مخالفان این حرکت را عقبنشینی سیاسی قلمداد خواهند کرد.
مقامات ایرانی صراحتاً اعلام کردهاند که حاضر به نابودی زیرساختهای هستهای نیستند و بر حفظ آنها با نظارت گستردهتر تأکید دارند. همچنین ایران پیشنهاد داده ذخایر فعلی اورانیوم غنیشده به کشورهای ثالثی مانند روسیه منتقل شود؛ اقدامی که پیشتر نیز در سال ۲۰۱۶ انجام شده بود.
اگرچه روند مذاکرات وارد مرحله فنی شده و نشان از عملگرایی دو طرف دارد، اما تحلیلگران هشدار میدهند که بدون ایجاد یک زیرساخت سیاسی پایدار، هیچ توافق فنی ماندگاری نخواهد داشت. ایران همچنین تأکید کرده که هیچ بحثی خارج از برنامه هستهای را در مذاکرات نخواهد پذیرفت.
منبع خبر: جهان صنعت نیوز