جهان صنعت نیوز – در حالی که جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل با اعلام آتش بس به پایان رسید، جبهه ای دیگر همچنان فعال باقی مانده است: میدان نبرد سایبری. این عرصه که سال ها در سکوت جریان داشت، همزمان با حملات اخیر شدت گرفت و اکنون به عنوان یکی از اصلی ترین ابزار فشار متقابل دو طرف به شکلی بی وقفه ادامه دارد.
فهرست مطالب
اوج گیری نبرد دیجیتال همزمان با جنگ فیزیکی
تنها ساعاتی پس از آغاز حملات هوایی اسرائیل به خاک ایران، مقامات اسرائیلی با موجی از پیامک های مشکوک حاوی لینک های آلوده مواجه شدند که منشأ آن به تهران نسبت داده شد. این حملات بخشی از جنگ سایبری طولانی مدتی است که دو کشور از سال ها پیش درگیر آن بوده اند. جنگی که پیش تر به ماجراهایی مانند ویروس «استاکس نت» علیه تأسیسات هسته ای نطنز در سال ۲۰۱۰ و حملات سایبری ایران به زیرساخت های آبی اسرائیل در سال ۲۰۲۰ گره خورده است.
شرکت های امنیت سایبری اسرائیل می گویند پس از آغاز جنگ، موج حملات سایبری از سوی گروه های همسو با ایران از سرقت رمزارز گرفته تا عملیات فیشینگ علیه مقامات ارشد اسرائیلی افزایش چشمگیری یافت.
حملات اطلاعاتی و تخریب پدافند
گزارش ها حاکی از آن است که پیش از آغاز عملیات نظامی، اسرائیل با اجرای یک کارزار گسترده جاسوسی سایبری، اطلاعات دقیقی از دانشمندان هسته ای و فرماندهان نظامی ایران جمع آوری کرده بود. این اطلاعات در ساعات نخست جنگ به ترور بیش از ۱۲ نفر از آن ها انجامید.
همزمان سامانه های پدافند هوایی ایران در نخستین ساعات حمله با نفوذ سایبری مختل شد تا راه برای برتری هوایی اسرائیل هموار شود.
در روزهای جنگ گروه هکری گنجشک درنده که منابع غربی آن را همسو با اسرائیل می دانند، با نفوذ به صرافی رمزارزی نوبیتکس، حدود ۹۰ میلیون دلار دارایی دیجیتال را از بین برد. این گروه همچنین دو بانک بزرگ ایرانی سپه و پاسارگاد، را هدف حمله قرار داد و به گفته شرکت داتین، ارائه دهنده نرم افزار این بانک ها، مراکز داده اصلی، پشتیبان و اضطراری آن ها را از کار انداخت.
پاسخ سایبری ایران؛ حمله به اهداف نرم اسرائیل
در مقابل گروه های سایبری نزدیک به ایران به حدود ۵۰ شرکت اسرائیلی نفوذ کردند. تمرکز این حملات بر شرکت های کوچک تر در زنجیره تأمین صنایع حساس از جمله شرکت های لجستیک، سوخت و منابع انسانی بود. مهاجمان با این نفوذها موفق به انتشار رزومه هزاران کارمند سابق و فعلی بخش های دفاعی و امنیتی اسرائیل شدند.
در اقدامی روانی پیامک هایی جعلی با هویت فرماندهی جبهه داخلی برای مردم اسرائیل ارسال شد که آن ها را از رفتن به پناهگاه در هنگام حملات موشکی منع می کرد. همچنین تلاش هایی برای نفوذ به دوربین های امنیتی شهری با هدف رصد نقاط اصابت موشک ها گزارش شده است.
نقاط ضعف ساختاری امنیت سایبری ایران
برخی کارشناسان داخلی اذعان کرده اند که تمرکز بیش از حد داده های حیاتی در سامانه های دولتی، بستر نفوذ و نشت اطلاعات را فراهم کرده است. به گفته مقامات سابق، ثبت اطلاعات شخصی فرماندهان نظامی در حساب های بانکی و وجود پایگاه های داده ای چون سازمان هدفمندی یارانه ها که جزئیات جمعیت کل کشور را در خود دارد، مسیر دسترسی هکرها را ساده تر کرده است.
آینده جنگ؛ آرامش در زمین، تلاطم در فضای مجازی
کارشناسان معتقدند یکی از ویژگی های مهم جنگ سایبری، انکارپذیری آن است؛ یعنی کشورها می توانند بدون پذیرش مسئولیت رسمی، حملات را ادامه دهند. این ویژگی باعث شده است که حتی پس از آتش بس رسمی، دو طرف بتوانند نبرد دیجیتال را ادامه دهند، بی آنکه خطر واکنش های مستقیم یا نقض آشکار توافق را به جان بخرند.
به نظر می رسد این جنگ پنهان، نه تنها بخشی جدایی ناپذیر از رقابت ایران و اسرائیل شده بلکه در سال های آینده نیز به عنوان یکی از اصلی ترین میدان های درگیری، تأثیر تعیین کننده ای بر معادلات امنیتی و سیاسی منطقه خواهد داشت.
